Dinsdag 6 januari 2026, 20.00 uur:

"De Ster van Bethlehem: feiten en fictie",
prof.dr. Henny Lamers.

Op schilderijen en in kerststallen zie je de "ster van Bethlehem" bijna altijd afgebeeld als een komeet (staartster). Waar komt dat vandaan? De evangelist Matteus schrijft "enige wijzen van het Oosten zijn te Jeruzalem aangekomen" en ze vragen Herodus: "Waar is de koning der Joden geboren, want wij hebben zijn ster gezien in het Oosten". We weten bijna zeker dat die wijzen astrologen uit Babylon (Perzië) waren. Maar wat was die ster? Het moet een bijzondere ster zijn geweest, die sterk de aandacht trok. Was het misschien een supernova? Dat is een ontploffende ster die zeer helder kan zijn en plotseling verschijnt aan de hemel en na een paar maanden verdwijnt. Of was het een komeet? Die verschijnen ook af en toe en verdwijnen na een paar weken. Misschien was het wel de komeet van Halley, die nog steeds om de ongeveer 78 jaar te zien is. Of was het een bijzondere samenstand van sterren en planeten, die door de astrologen werd ge-interpreteerd als de komst van een koning?

Astronomen kennen de plaatsen en bewegingen van sterren heel precies en kunnen dan ook terug rekenen wat er rond het jaar nul aan de hemel in Babylon te zien moet zijn geweest. Alles wijst er op dat het een samenstand van planeten was. Lamers bespreekt de teksten over de ster in de Bijbel en hun betrouwbaarheid. Hij laat de verschillende soorten afbeeldingen zien van de ster van Bethlehem door de eeuwen heen en hij legt uit wat het waarschijnlijk was. Dat werpt een heel nieuw licht op de datering van de geboorte van Christus.

Prof.dr. Henny Lamers (1941) studeerde natuurkunde en sterrenkunde in Nijmegen, Utrecht en Princeton. Hij is emeritus hoogleraar aan de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam. Hij is een veel gevraagd spreker over sterrenkunde: hij gaf meer dan 800 publiekslezingen in binnen en buitenland. Hij is lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW), erelid van de American Astronomical Society en er is een planetoïde (tussen Mars en Jupiter) naar hem vernoemd.

Lees verder voor een uitgebreide toelichting ...